Wanneer je bang bent of stress ervaart door narcisme of een andere oorzaak, gaat dat ten koste van je rust. Je primitieve brein maakt dat de stresshormonen adrenaline en cortisol aan waardoor je lichaam zich klaar maakt om te vechten of te vluchten. Je hartslag gaat omhoog en je bloeddruk ook. Je spijsvertering vertraagt, je seksuele behoefte daalt. Je spieren spannen zich aan rond je ingewanden. Alles om je te beschermen tegen het gevaar.
Gezonde stress
Dat is goed als er echt gevaar dreigt. Bijvoorbeeld als je te maken krijgt met agressie. Je lijf reageert, jij reageert. Als het dan weer veilig is, keert de rust terug en krijg je de ruimte om te herstellen. Je primitieve brein gaat weer ‘uit’. Er is sprake van gezonde stress.
De problemen ontstaan als er geen rust komt en je niet meer kunt herstellen. Als je lijf in de vlucht- en vechtmodus blijft.
Nooit rust
In een destructieve relatie heb je altijd te maken met stress. Er is nooit rust. Of de narcist veroorzaakt stress door zijn of haar kritiek, dreigen, de emotionele chantage etc. Of je vraagt je af wat hij of zij van plan is, want ‘ze is heel aardig de laatste tijd’ of ’hij houdt zich wel erg stil’. Je loopt altijd op eieren.
Je primitieve brein kent geen verschil tussen echt gevaar en ingebeeld gevaar. Wat je denkt en ziet, al is het op de televisie, heeft hetzelfde effect als reëel gevaar.
Constante staat van paraatheid
De continu verhoogde staat van paraatheid zorgt dat je je moe voelt, slecht slaapt, gespannen bent, concentratieproblemen hebt. Je krijgt hoofdpijn, buikpijn, pijn in je nek en/of schouders etc. Je kunt er ziek van worden en/of chronische lichaamskrachten ontwikkelen.
Als het tegenzit, heb je te maken met een narcist die nooit stopt met zijn of haar spel en blijf je onder hoogspanning leven. Dat ga je aan kapot, daar moet je wat aan doen. Je kunt hem of haar niet veranderen, je kunt wel veranderen hoe jij ermee omgaat. Gelukkig heb je zelf invloed op je primitieve brein. Je kunt dingen doen of laten om je brein en je lichaam tot rust te brengen.
Negen tips om rust te vinden bij narcisme
1. Zorg voor veiligheid
Dit doe je door de bron van het gevaar weg te nemen. Heb je te maken met een narcist, dan is het het beste het contact helemaal te verbreken. Uit de relatie stappen. Het contact daarna definitief verbreken.
Kan dat niet, bijvoorbeeld omdat je samen kinderen, een huis, een bedrijf etc. hebt, zorg dan dat je het contact minimaliseert en dat je zelf de spelregels bepaalt.
2. Beweeg voldoende
Beweging helpt je hersenen tot rust te komen. Wandelen, fietsen, zwemmen, dansen etc. Het liefst een half uur per dag. Hiermee maak je endorfine aan, de tegenhanger van adrenaline en cortisol. Pas op met sporten waarin je heel fanatiek aan de slag gaat. Daarmee maak je juist cortisol aan.
Geeft het idee aan een half uur bewegen per dag je al bij voorbaat stress : bouw het op. Begin met 5 minuten. Ervaar wat het met je doet, voor je het weet wil je meer.
3. Neem iedere dag rust
Rust is zo belangrijk, ook weer het liefst minimaal een half uur per dag. Mediteren, yoga, niets doen, ademhalingsoefeningen, mindfulness. Ook hier geldt: begin klein, zodat je het volhoudt en bouw het steeds verder uit.
4. Ga de natuur in
Lekker buiten zijn in de natuur, geeft rust. Zeker als je daar ook nog eens bij beweegt. Het bos, het strand etc. Kies dat waar jij blij van wordt. Dat geldt ook bij punten twee en drie.
Tip: ga lekker wandelen in de natuur met aandacht voor je omgeving. Zonder mobiel, zonder te bellen. Hiermee sla je gelijk drie vliegen in één klap. Als je daarbij lekker stevig doorloopt en je armen heen en weer zwaait, dan breng je ook nog eens je beide hersenhelften in evenwicht.
5. Slaap voldoende
Acht uur slapen geeft je brein ook rust. Heb je moeite met slapen, probeer dan het volgende: doe vanaf 21.30 uur alle apparatuur uit, ook de TV. Dim de lichten. Hierdoor gaat je lichaam serotonine aanmaken en bereidt het zich voor op de slaap. Doe ontspanningsoefeningen. Punten 1 t/m 4 werken dragen hier ook aan bij.
6. Ga lekker knuffelen
Door knuffelen, aaien en strelen van je lijf zorg je ervoor dat je het hormoon oxytocine aanmaakt, ook wel het gelukshormoon genoemd. Dit kun je doen door jezelf te strelen, te knuffelen. Of je kind, je partner als je deze hebt. Een huisdier aaien helpt ook. In al deze gevallen geef je elkaar een dosis oxytocine. Let op: houdt het wel minimaal 30 seconden vol. Of laat je lekker masseren.
7. Wees vriendelijk voor jezelf
Ook de gedachten die je over jezelf denkt, zorgen voor stress. Geef jezelf niet op je kop als iets niet lukt of als je een fout maakt, spreek liever tegen jezelf zoals je dat tegen een vriendin zou doen. ‘Ach dat is niet zo erg, dat kan iedereen overkomen.’
8. Wees dankbaar
Dankbaarheid wordt ook wel de instant geluksbrenger genoemd. Dankbaar zijn, geeft je een goed gevoel. Schrijf iedere dag drie dingen op aan het einde van de dag waar je dankbaar voor bent, waar je blij van wordt.
Je gaat met een goed gevoel gaat slapen en wordt er ook weer mee wakker. Aan het begin denk je wellicht dat je niets hebt om dankbaar voor te zijn, maar er is altijd iets. Een dag is nooit 24 uur alleen maar slecht. Denk bijvoorbeeld aan die lekkere kop koffie, de zon die schijnt, een fijn gesprek met een vriendin etc. Hoe meer je dit doet, hoe meer je zult ervaren dat je steeds meer hebt om dankbaar voor te zijn.
9. Focus je op jezelf
Als je focus op anderen ligt, maakt je dat klein. Het geeft onrust, stress. En een narcist zorgt er wel voor dat je focus op hem of haar ligt. Daarom is het heel belangrijk je focus actief te verleggen naar jezelf, naar waar het voor jou toe doet. Naar positiviteit. Dat geeft lucht en rust en niet alleen bij narcisme. Wist je dat je al met eenvoudige stappen je focus kunt verplaatsen? Klik hier om te ontdekken hoe.
Wil je reageren op dit blog? Voel je welkom. Weet dat het openbaar staat en je reactie ook. Anoniem reageren mag uiteraard ook.
Dit is mn hoofdissue: ik heb zwaar behoefte aan rust aan mn hoofd. Opgevoede met een N-vader. 4,5 jaar geleden een korte relatie met een psychopaat gehad, waardoor ook het inzicht kwam over de gezinsdynamiek waar ik uit kwam. Dus een zware periode, waarbij ik uiteindelijk door de stress in t ziekenhuis belandde. En afgelopen weken ivm zorg van mn moeder helaas weer te maken gehad met N-broer en een zus die dwangmatig overal controle op wil hebben. Een gewoon gesprek is me al teveel; stilte en rust. Mn hoofd is vol. Er kan geen ‘geneuzel’ meer bij. Vandaag naar t strand geweest. Al die tips zijn broodnodig, zeker na een stressvolle periode weer. Dan merk ik teruggang en moet ik alle zeilen bijzetten om mezelf niet weer kwijt te raken.
Beste EK, dank je wel voor je reactie. Ik kan me voorstellen dat je een druk en vol hoofd hebt met alles wat je hebt meegemaakt of nog meemaakt. Een goede manier om dicht bij jezelf te komen is een oefening uit de mindfulness. Waarbij je je focust op je lijf, in het hier en nu, zonder oordeel over wat je voelt. Probeer hem maar eens. Je kunt ook altijd een focussessie aanvragen om te kijken waar je tegen aan loopt, wat je nodig hebt en wat ik daarvoor voor jou kan doen.
Ik wens je het beste. Warme groet, Willy
Ik ben verhuisd en 30km verderop gaan wonen van mijn nex met zijn flying monkeys.
Maar wat een rust in mijn leven heb ik ervoor terug gekregen.
Niet meer alert wezen als ik het huis verlaat, hij kan niet zomaar langs rijden, ik voel me veiliger.
En ik heb nu meer ruimte in mijn hoofd om even lekker te wandelen.
Zonder jou steun en positieve input willy had ik de stap niet durven nemen.
Want de hulpverlening stond toen niet achter mijn keuze en werkten alles tegen.
Goed te lezen dat je nu rust ervaart, J.R. Afstand en geen contact zijn zo belangrijk. Goed dat dat ik je daarin heb mogen helpen, fijn om te lezen. Ik heb het graag gedaan.
Het is zo belangrijk om in ieder geval lief voor jezelf te zijn. Ik ben pas sinds dit jaar wat liever voor mezelf. Maar eigenlijk was het al te laat. Ik heb een auto immuunziekte ontwikkeld door de continuë stress waar ik in leefde. Ik kwam zwaar beschadigd uit een relatie met een narcist. En na de relatie bleef hij me lastig vallen. Daardoor ben ik verhuisd naar een plaats die 2 uur rijden is van zijn woonplaats. Toch bleef hij mij het leven zuur maken door mijn kinderen op te stoken. Ik ben er nooit van genezen en pas nu leer ik de destructieve manieren van een narcist.
Ik denk dat ik moet leren dat de narcist er niet voor kiest om zo te zijn maar dat hij/zij overgenomen wordt door de stoornis. Dit maakt het makkelijker om te beseffen dat diegene in principe gewoon lief is maar een stoornis heeft. En die stoornis is destructief voor jou.
Want als je dit niet doet blijf je medelijden hebben. Die persoon is niet slecht maar het gedrag maakt je ziek. En daarom is afstand het beste.
Beste Miep, wat vervelend om te horen wat voor effect het narcistische gedrag op jou heeft. Wat je als laatste zegt, klopt. Het is goed te beseffen wat er aan de hand is, maar daardoor niet in sympathie of medelijden te vervallen. Daardoor raak je weer meer vatbaar voor het gedrag. Afstand is inderdaad het beste. Warme groet, Willy
Al jaren problemen in de familie sinds eind van de zomer er achter gekomen dat ik net narcistische familie leden van doen heb. Er ging een wereld voor mij en mijn gezin open. Het geluk word ons ontnomen niets deugd of is goed de kids worden tegen ons opgezet. Die mogen niet meer naar opa en oma. Mij zus een narcist heeft nu duizeligheid klachten hoorde ik via via dus ze heeft ook last van de situatie. Ik zelf heb sinds oktober eczeem over mijn lichaam en zit aan de prednison om het te onderdrukken, puur stress. Dit allemaal door een telefoontje van mijn vader waar ik voor leugenaar en bedrieger ben uitgemaakt, iets wat mij diep geraakt heeft. Ik ben altijd degene geweest die gepleased heeft en geprobeerd heeft de familie bij elkaar te houden. En roe al jaren dat er gepraat moet worden met z’n allen.
Nu in januari gaan mijn man en ik naar een mediator. Mijn ouders en zus zijn er al geweest een initiatief van ons, maar wat weer zo is gespeeld dat het van mij. Ouders. Uitgaat. Het is triest dat het zover is moeten komen dat dit misschien de enige oplossing is alhoewel ik geen toekomst zie in deze familie band. Nu met kerst extra pijnlijk, de 2 de kerst zonder mijn familie. We zullen zien wat 2020 ons bied, ik hoop meer rust en goede gezondheid want leven met narcisten maken je kapot. Ik ben veel gaan lezen waardoor er veel puzzel stukjes op zijn plaats vallen. Ik lees deze site ook en ben blij met alle tips en tricks 😊 fijne feestdagen en een goed 2020 gewenst 🎄🎆
Heel veel succes met alles, bloempje. Ik hoop dat de mediation helpt. Vaak is dat lastig omdat er met narcisten geen overleg mogelijk is. Al het beste voor 202 gewenst. Warme groet, Willy